JORGE SEMPRUN


(10 Aralık 1923, Madrid/İspanya -7 Haziran 2011)

1937 yılında ailesiyle birlikte Fransa’ya iltica etti. Burada hukuk eğitimi gördü. Fransa Komünist Partisi üyesi oldu. Direniş hareketine katıldı. 1943’te Nazilerce tutuklanarak Buchenwald Toplama Kampı’na gönderildi, oradan dönüşünde İspanyol Komünist Partisi’nin faaliyetlerine katıldı, görüş ayrılıkları nedeniyle bu partiden 1964’te ihraç edildi. Buchenwald'a sürüldü. Bir süre sonra Büyük Yolculuk (1967) yayımlandı. Bu romanında, toplama kamplarının dünyasını, geriye dönüşlerle, işkence hakkında meta-psikolojik düşünce düzeyine erişen bir üslupla anlattı. UNESCO’da çevirmenlik yaptı, Alain Resnais, Costa-Gavras, Yves Bousset gibi yönetmenlere senaryolar, diyaloglar yazdı. 1988-1991 arasında Felipe Gonzalez hükümetinde Kültür Bakanlığı görevini yürüttü. Fransız Akademisi üyesi. Ramón Mercader’in İkinci Ölümü ise 1969 yılında Fransa’nın önemli ödüllerinden Prix Femina’yı almıştır.
Kitaplarını hem Castila dilinde hem de Fransızca dilinde yazdı. Semprun'un kitapları ağırlıklı olarak kendi ideolojik bağlanmışlık ve militanlık dönemlerini anlatır. Felsefi ve politik iç hesaplaşmalarının bilançoları onun romanlarında sergilenir. Bu bakımdan Semprun'ün romanları biyografik nitelikte olmalarının yanı sıra önemli politik/teorik tartışmaları da içerir. Çağdaş edebiyatın en önemli isimleri arasında sayılır. Kitaplarının belirgin özelliği hızlı tempolu, gerilimli olmalarının yanı sıra, devrimci kimliğin felsefi, özellikle etik sorgulanmasını da içeriyor olmasıdır. Beyaz perdeye de aktarılmış olan Neçayev Dönüyor adlı kitabında bu özelliklerin hepsini en yetkin şekilde sergiler.
Senaryoları: Z (1968, Costa Gavras), İtiraf (1969, Costa Gavraz), Savaş Bitti (Alain Resnais).
Kitapları: Le Grand Voyage, 1963; Montand: La vie continue; La Deuxiéme Mort de Ramón Mercader, 1969; Autobiographie de Frederico Sánchez, 1978; l´Algarabie, 1981; Netchaiev est de retour, 1985.
Türkçede Jorge Semprún: *Le grand voyage/Büyük Yolculuk, çev. Nedim Gürsel, 1985, Can, İst. *Netchaiev est de retour/Neçayev Dönüyor, çev. Mustafa Balel, 1988, Ayrıntı, İst. *Montand: La vie continue/Yves Montand: Hayat Devam Ediyor, çev. İlkay Kurdak, 1989, Afa, İst. *Lécriture ou la vie/Yazmak ya da Yaşamak, çev. İsmet Birkan, 1998, Can, İst. *Adieu, vive Clarte/Hoşça Kal Güzel Aydınlık, çev. Nedret Tanyolaç Öztokat-Erdim Öztokat, 2000, Can, İst. *Autobiographie de Frederico Sánchez/Federico Sánchez’in Özyaşamöyküsü, çev. Işık Ergüden, 2003, İletişim, İst. *Quel beau dimanche!/Ne Güzel Bir Pazar, çev. Can Utku, 2003, Everest, İst.*La montagne blanche/Beyaz Dağ, çev. Elâ Gültekin, 2004, Can, İst. *Federico Sánchez Vous Salue/ Federico Sánchez’den Selamlar, çev. Can Utku, 2005, Agora Kitaplığı, İst. *Le mort quil faut/Bir Ölü Lazım, çev. Işık Ergüden, 2006, Can, İst. *La deuxième mort de Ramón Mercader/Ramón Mercader'in İkinci Ölümü, çev. İsmet Birkan, 2006, Can, İst. *Hayat Yazısı, çev. Nükhet İzet, 2008, Doruk *Netchaïev est de retour/Hesaplaşma, çev. Mustafa Balel, 2016, Ayrıntı, İst.
Kaynaklar: Celal Üster, "O'nun için 'savaş' hiç bitmedi", Cumhuriyet Kitap/Yeryüzü Kitaplığı, S. 1115, 30 Haziran 2011, 6; Ali Bulunmaz, "Güzel İnsandı Semprún", Cumhuriyet Kitap, S. 1115, 30 Haziran 2011, 8; Can Yayınları internet sitesi; İletişim Yayınları internet sitesi; Ayrıntı Yayınları internet sitesi; Agora Kitaplığı internet sitesi.

         

Yorumlar

Bu blogdaki popüler yayınlar

Sándor Márai

RALF ROTHMANN

JAVİER MARİAS KİTAPLARI