URSULA KROEBER LE GUIN



(21 Ekim 1929 – 22
Ocak 2018)
Ursula K. Le Guin
Amerika Birleşik Devletleri’nde, California eyaletinin Berkeley kentinde doğdu.
Babası ünlü antropolog Alfred Kroeber, annesi psikolog ve yazar Theodora
Kroeber’di. Çocukluğunu geçirdiği ailevi, coğrafi ve kültürel ortam ilgi ve
yönelimlerinin biçimlenmesinde etkili oldu. Esinini Kızılderili efsaneleri ve
masallarından alan ilk öyküsünü dokuz yaşında yazdı. Radcliff ve Columbia üniversitelerinde
edebiyat eğitimi gördü. Üniversitede Fransız ve İtalyan edebiyatı okuyan Le
Guin Rönesans edebiyatı alanında uzmanlaştı. Master eğitimini 1952’de Columbia
Üniversitesi’nde tamamladı. 1950'li yıllarda fantastik öyküler ve romanlar yazmaya
başladı. 1962'de ilk bilimkurgu öyküsü yayımlandı. 1970’li yıllardan itibaren
çeşitli Amerikan ve Avustralya üniversitelerinde bilim kurgu üzerine buluşmalar
ve çalışma atölyeleri gerçekleştirdi. 1974 tarihli Mülksüzler'e kadar altı bilimkurgu
romanı yazdı. Bu tarihten sonra zaman zaman bilimkurgu öyküleri yazmakla
birlikte romanlarında daha ziyade yarı gerçekçi/yarı fantastik temalar işledi.
Ursula K. Le Guin
yerleşik edebiyat tekniklerini kendine özgü bir ustalıkla bilim kurgu
öğeleriyle harmanlaması, derinlikli çizimleriyle edebî alternatif toplumlar ve
düşünce biçimleri yaratmasıyla tanınmıştır. Genellikle fizik ve kimya gibi
teknik bilimlerin ayrıntılarını betimlemekten kaçınmış; seçtiği izlekleri anlatıya
büründürürken kültürel antropoloji, siyaset ve psikoloji üzerinde
odaklanmıştır. Yapıtlarında telepati, zihin okuma gibi psişik fenomenlerden
yararlandığı; karşılıklılık, birlik ve bütüncüllük gibi temaları öne
çıkarışından da anlaşılacağı gibi Taoizm ve Zen felsefelerine yer verdiği
görülür. Bireylerin ve toplumların yaşamında düzen ve kaos; uyum ve
bütünleşmeye ulaşmak için kalkışma gibi karşıtlıklar yazarın yapıtlarında
genellikle çelişkin simgeler, imge ve anıştırmalarla hikâye edilir. Yarattığı
özgün ütopyalar yoluyla yeni siyasal ufukların masaya yatırılmasında önemli bir
rol oynayan Ursula K. Le Guin, bilim kurgu edebiyatına saygınlık kazandırmış
yazarlar arasında ilk sıralarda anılmaktadır.
Tiyatro, çocuk ve
gençlik edebiyatı alanlarına da yazar ve çevirmen olarak önemli katkılarda
bulunmuş olan Ursula K. Le Guin’in kitapları elliye yakın dünya diline
aktarılmıştır. Goethe, Rilke, Borges ve klasik Latin ve Çin şiirinden çok
sayıda şairin çevirmeni olan Le Guin bu şairlerden yaptığı bazı çevirileri de
ayrıca kitaplaştırmıştır.
Le Guin'in aldığı
çok sayıda edebiyat ödülü arasında Ulusal Kitap Ödülü, beş kez Hugo ve beş kez
Nebula Ödülü, Kafka Ödülü ve PEN/Malamud Ödülü bulunuyor. 2014’te, edebiyata
verdiği katkılardan dolayı Amerikan Ulusal Kitap Ödülü’ne değer görüldü.
Türkçe’de Yayımlanan Kitapları:
The Dispossessed
(1974) /Mülksüzler, Çev. Levent Mollamustafaoğlu, 1990, Metis, İst.
The Compass Rose
(1982)/Rüzgârgülü, Çev. Ümit Altuğ, 1992, Ayrıntı, İst.
City of Illusions
(1967)/Yanılsamalar Şehri, Çev. Meltem Tayga, 1994, İmge, Ank.
A Wizard of Earthsea
(1968)/Yerdeniz Büyücüsü, Çev. Çiğdem Erkal, 1994, Metis, İst.
Rocannon’s World
(1966)/Rocannon'un Dünyası, Çev. Tûba Çele, 1995, Metis, İst.
The Tombs of Atuan
(1971)/ Atuan Mezarları, Çev. Çiğdem Erkal, 1995, Metis, İst.
The Farthest Shore
(1972)/En Uzak Sahil, Çev. Çiğdem Erkal İpek, 1995, Metis, İst.
The Beginning Place
(1980)/Başlama Yeri, Çev. Can Eryümlü, 1995, İletişim, İst.
Very Far Away From
Anywhere Else (1976)/Her Yerden Çok Uzakta, Çev. Semih Aközlü, 1995, İmge, Ank.
The Eye of the
Heron (1978)/Balıkçıl Gözü, Çev. Çiğdem Erkal İpek, 1995, Metis, İst.
The Word for World
is Forest (1972)/Dünyaya Orman Denir, Çev. Özlem Dinçkal, 1996, Metis, İst.
Tehanu (1990)/Tehanu,
Çev. Çiğdem Erkal İpek, 1996, Metis, İst.
Kadınlar Rüyalar
Ejderhalar, Seçme yazılar, Çev. Müge Gürsoy Sökmen, Bülent Somay, Deniz Erksan,
Meltem Ahıska, Seda Tural, Nurdan Gürbilek, 1999
Planet of Exile
(1966)/Sürgün Gezegeni, Çev. Ayşe Gorbon, 1999, İthaki, İst.
Tales From Earthsea
(2001)/Yerdeniz Öyküleri, Çev. Çiğdem Erkal İpek, 2001, Metis, İst.
Four Ways to
Forgiveness (1995)/Bağışlanmanın Dört Yolu, Çev. Çiğdem Erkal İpek, 2001,
Metis, İst.
The Left Hand of
Darkness (1969)/Karanlığın Sol Eli, Çev. Ümit Altuğ, 2001, Ayrıntı, İst.
Always Coming Home
(1985)/Hep Yuvaya Dönmek, Çev. Cemal Yardımcı, 2002, Ayrıntı, İst.
The Other Wind (2001)/Öteki
Rüzgâr, Çev. Çiğdem Erkal İpek, 2004
Changing Planes
(2003)/Uçuştan Uçuşa, Çev. Çiğdem Erkal İpek, 2004, Metis, İst.
The Birtday of the
World (2002)/Dünyanın Doğum Günü ve Diğer Öyküler, Çev. Çiğdem Erkal İpek, 2005,
Metis, İst.
Gifts (2004)/Marifetler,
Çev. Çiğdem Erkal İpek, 2006, Metis, İst.
A Fisherman of the Inland
Sea (1994)/İçdeniz Balıkçısı, Çev. Çiğdem Erkal İpek, 2007, Metis, İst.
Voices (2007)/Sesler,
Çev. Çiğdem Erkal İpek, 2008, Metis, İst.
Kanatlı Kediler
Masalı 1 - Dört Yavru, Çev. Naz Beykan, Günışığı Kitaplığı, İst.
Kanatlı Kediler
Masalı 2 – Yuvaya Dönüş, Çev. Naz Beykan, Günışığı Kitaplığı, İst.
Kanatlı Kediler
Masalı 3 – Yeni Arkadaş, Çev. Naz Beykan, Günışığı Kitaplığı, İst.
Kanatlı Kediler
Masalı 4 – Kentte Tek Başına, Çev. Naz Beykan, Günışığı Kitaplığı, İst.
Powers (2008)/Güçler,
Çev. Çiğdem Erkal İpek, 2009, Metis, İst.
Lavinia (2008)/Lavinia,
Çev. Gürol Koca, 2009, Metis, İst.
The Wind’s Twelve
Quarters (1975)/Rüzgârın On İki Köşesi, Çev. Aysun Babacan, 2011, Ayrıntı, İst.
The Lathe of Heaven
(1971)/Rüyanın Öte Yakası, Çev. Aylin Ülçer, 2011, Metis, İst.
Balık Çorbası, Çev.
Kemal Atakay, 2011, Elma, İst.
Unlocking the Air
and Other Stories (1996)/Aya Tırmanmak ve Diğer Öyküler, Çev. Aslı Biçen, 2012,
Metis, İst.
Yerdeniz (6 Kitap
Tek Cilt), Çev. Çiğdem Erkal, 2012
Malafrena (1979)/Malafrena,
Çev. Cemal Yardımcı, 2013, Metis, İst.
Karanlığın Sol Eli,
Çev. Ümit Altuğ, 2013, Ayrıntı, İst.
Her Yerden Çok
Uzakta, Çev. Semih Aközlü, 3.bas. 2016, İmge, Ank.
The Wave in the
Mind (2004)/Zihinde Bir Dalga - Yazar, Okur ve Hayal Gücü Üzerine, Çev.
Müge Gürsoy Sökmen, Tuncay Birkan, Özde Duygu Gürkan, Özge Çelik, Savaş Kılıç, 2017
The Telling (2000)/Anlatış,
Çev. Kemal Baran Özbek, 2017, İthaki, İst.
Steering the Craft
(1998)/Dümeni Yaratıcılığa Kırmak, Çev. Damla Göl, 2017, Hep Kitap, İst.
Tanrı Kuşlarıyla
Buluşmak, Çev. Gökçenur Ç., 2017, Yitik Ülke, İst.
Wild Girls (2011)/Vahşi
Kızlar, Çev. Seda Taş, 2018, Ayrıntı, İst.
Orsinya Öyküleri,
Çev. Çiğdem Erkal, 2018, İthaki, İst.
Uçsuz Bucaksız,
Çev. Aysun Babacan-Çiğdem Erkal, 2018, Doğan Kitap, İst.
Sözcüklerdir Bütün
Derdim-Hayat ve Kitaplar Üzerine Yazılar, Çev. Damla Göl, 2018, Hep Kitap, İst.
Dancing at the Edge
of the World/Dünyanın Kıyısında Dans, Çev. Seda Ersavcı, 2018, İthaki, İst.
Lao Tzu: Tao Te
Ching / Yol’a
ve Yol’un Gücüne Dair, Çev. Bülent Somay, Ezgi Keskinsoy, 2018
Devrimden Önceki
Gün, Çev. Ayberk Erkay, 2019, İnka, İst.
Boşa Geçirecek Vakit
Yok, Çev. Damla Göl, 2019, Hep Kitap, İst.
Late in the Day
(2016)/Günün Geç Vakitleri, Çev. Can Gürses, 2019, Ayrıntı, İst.
Denizyolu, 2019,
Doğan Kitap, İst.
Şimdilik Her Şey
Yolunda, Çev. Gökçenur Ç., 2019.
Hakkında Yazılan Kitaplar: Levis Call, Ursula
K. Le Guin'in Postmodern Anarşizmi, 2017, Sub, İst.
Kaynaklar: Metis Yayınları internet sitesi; Ayrıntı
Yayınları internet sitesi; İthaki Yayınları internet sitesi; Engin Çağlar, “Kendine
Ait Bir Ülke”, Yeni Şafak Kitap, 10 Kasım 2018.
Yorumlar
Yorum Gönder